Gisteren zijn we weer thuis gekomen. Raar om weer hier te zijn. Alles is hetzelfde gebleven (hoewel het huis er wel heel erg netjes uitzag ;-) ) en toch is het een beetje anders. Wat eerst opviel in Ghana valt nu op in Nederland: de straten zijn zo prachtig glad geasfalteerd, het is schoon hier, (bijna) niemand zegt meer hallo of goeie morgen. Ineens zijn we weer anoniem, gewoon twee mensen die hier rondlopen net zoals vele anderen.

Eigenlijk was het al raar toen we afscheid hadden genomen van het weeshuis. We lieten ze achter, niet wetend of er eten voor de volgende dag zou zijn. De hoofdmaaltijden voor de kinderen kosten ongeveer 2,50 per dag. Maar dat voor 80 kinderen maakt toch 200 euro per dag. Het is bijna niet uit te leggen wat honger doet met 80 kinderen. Het is niet alleen het gevoel van een lege maag, wat al heel erg is. Maar als je honger hebt wordt je ook sjagerijnig. De sfeer wordt dus na 1 overgeslagen maaltijd al grimmiger. Er gaan kinderen huilen en jammeren. Er ontstaan meer onenigheden en de kinderen worden feller. Twee kinderen kun je nog afleiden misschien, maar 80?! 3 schoolklassen vol met kinderen die niet blij zijn. Krijg je al een beeld? Natuurlijk hebben we hard geprobeerd om er wat aan te doen. Maar voor hoe lang? Ik heb geen antwoord. Het probleem is nog lang niet opgelost. Hopelijk is dat wel het geval met het drinkwater. Want als de kinderen uit de rivier blijven drinken wordt de kans op vervelende ziektes steeds groter, en geld voor medicijnen..... Nou ja, het zal je duidelijk zijn. Dus nadat we alle zeilen bij hadden gezet om e.e.a. te regelen heb ik geprobeerd het los te laten. Het blijft echter raar dat ik hier ben, mijn leven weer op pak, zonder hen.

We zijn naar de Volta regio gegaan. Het volta meer is een enorm meer waar Ghana al zijn electriciteit (en drinkwater) vandaan haalt. Een prachtig gebied. Groen, als het grootste deel van Ghana, rustig en bergachtig. Vooral door de rust een gebied dat heel anders aan doet als de plekken waar wij tot dan toe geweest waren. We hebben wat gewandeld in de omgeving daar en gezwommen onder een waterval van 63 meter hoog. Ik had verwacht dat het water na die afstand met zoveel geweld het water in plonst dat het pijn doet op je hoofd. Dat bleek een groot misverstand. Hoe dichter ik het water dat naar beneden stortte naderde hoe harder het begon te waaien en te 'regenen'. Dat was het meest opvallende; de 'wind'. Onder de waterval voelt het als een fikse regenbui. En de kou viel best mee! Eigenlijk was het de beste douche die ik in weken gehad had :-)

Vervolgens zijn we afgereisd naar het strand; Kokrobite. Ingecheckt in een leuk, gezellig hotel en nog 4 dagen strand vakantie gevierd. Boeken gelezen, gezwommen, Joris heeft gesurft etc. Er was regelmatig live muziek bij de bar: reggea, afrikaans, trommels, dans en heel veel heel vriendelijke mensen. Eigenlijk was het alles wat een gewone vakantie verlangt. En toch was het dat niet. Ik denk dat je Ghana moet beleven. Het is raar om daar gewoon te gaan zitten en 'vakantie' te vieren. Of misschien is dat wel onze perseptie na alles wat we gedaan en gezien hebben.

En... wat blijft ons dan bij van Ghana? Allereerst de relaxedheid. Ik ben nog steeds blij met de les van de kok, de eerste dag: Ghanezen wachten niet; ze ontmoeten en beleven. Wat een enorm waar woord. Het grappige is dat we allebei ook niet het gevoel hebben zoveel gewacht te hebben. We hebben inderdaad ervaren, beleeft en ontmoet (en soms extra gelezen..) En de Ghanezen zelf: wat een vrolijk, hartelijk, warm en belangstellend volk! Ondanks alle troep en armoede waar ze in leven eigenlijk altijd behulpzaam. De soiale samenhang is zo groot daar! Daar zouden we hier een voorbeeld aan kunnen nemen. Langs elkaar heen leven is zo vreemd, dat kunnen ze zich niet eens voorstellen, geloof ik.

En dan de kerkdienst van de Presbytarian church. Als we die hier hadden was therapie overbodig denk ik zeker te weten. Behalve gezongen en gedanst wordt er tijdens een deel van de dienst door elkaar geklapt en geschreeuwd en gepraat (met gesloten ogen) Door de herrie (die je zelf ook maakt) is onverstaanbaar wat je buurman zegt. Iedereen laat daar pijn, verdriet, woede en zonde los. En god schenkt vervolgens vergeving. Zo bijzonder om mee te maken!

Ook blijft me bij hoeveel kleine kinderen eigenlijk al zelf kunnen. Wat verwennen en beschermen we onze westerse kinderen veel. Bijna tot het zielige toe, als je vanuit Ghana kijkt. Kinderen van 3 in een buggy met een tuitbeker in hun mond? Je gaat je er bijna voor schamen. Gewoon van de borst naar een beker. En luiers heb ik bijna niet gezien daar. (hoewel in het openbaar poepen en plassen ook zeker nadelen heeft...) Kinderen van 3 'knipten' hun nagels met van die ouderwetse scheermesjes. (De eerste keer dat ik dat zag bracht ik verschrikt het mesje terug naar de leiding. Daarna zag ik het zoveel dat ik het geaccepteerd heb als ik dat erbij hoort. Ik heb in die drie weken geen kind met snijwonden gezien) Ze hielpen met het kookvuur etc etc. Kortom, kinderen zijn niet dom en kunnen heel veel. Geen wonder dat ze 'ongedurig' worden hier. ;-)

We nemen een heleboel fijne herinneringen mee naar huis aan mensen en kinderen die we ontmoet hebben (Joris heeft de hand geschut van een Ghaneze pofvoetballer, die de hand heeft geschut, en gevoetbalt heeft met Messi)

En dan drinkt aan het einde van de reis ook de vraag zich op wat wij hebben gebracht. Problemen hebben we niet opgelost. Maar als ik terug denk aan die stralende gezichten als we knuffelden, spelletjes deden, voor lazen, grapjes maakten, pannekoeken aten. Of aan het gezang in het busje waar we mee naar de dikke boom reden, dan denk ik dat we wel degelijk een verschilletje hebben gemaakt. Misschien niet voor allemaal, maar zeker een paar kinderen en ook volwassenen zijn blij dat we geweest zijn. En dat is nog afgezien van het feit dat Pamela over een tijdje zelfstandig kan lopen, dat er na een week geen zieke kinderen meer waren, dat ze weer schoon water drinken, dat ze een paar maaltijden hebben gekregen die ze anders hadden overgeslagen, Dat Martha's malaria onder controle was, er nu een veilige schutting staat etc etc.

Hadden we beter het geld van de reis kunnen overmaken? Nee, dat denk ik niet. Buiten dat we dat zo wie zo niet gedaan hadden denk ik dat onze ervaring meer doet dan geld storten. Al is het maar omdat ze van ons de komende tijd nog geld gaan ontvangen. Of omdat wij onze verhalen vertellen en anderen meer begrip geven van wat er gaande is in Ghana.

Ondertussen is onze eerste was gedraait. Ik denk dat ik nog nooit zo vies van vakantie ben thuis gekomen als deze keer. De tassen zijn uitgepakt en de sporen van de reis worden langzaam uitgewist. Het dagelijks leven gaat weer beginnen. Als je meer wilt horen van ons Ghana avontuur, vraag gerust. We vertellen er graag over.

Warme groet,

Pauline en Joris